باغستان محرم فرزانه | ||
|
آرمان شهري به نام استخر
« برطبق روايات ؛ سپاه سفياني باسپاه سدهاشمي (سيد خراساني) دردروازه ء اصطخر روبه رو مي شوند كه مردي به نام شعيب بن صالح پرچمدار خراساني است وپرچم هاي سياهي دردست دارند . نبرد سختي پديد مي آيد كه سرانجام صاحبان پرچم هاي سياه پيروز مي شوند وسپاه سفياني پابه فرارمي گذارد . اصطخر معرّب " استخر" است وآن پايتخت داريوش كبير وخشايارشاو اردشير اول درحوالي پرسپوليس است كه اسكندر مقدوني آن راآتش زد. خرابه هاي آن كه يك قسمتش به تخت جمشيد معروف است درحوالي مرودشت درايتان فارس باقي است ». مطلب بالا مربوط به صفحه319 كتاب « موعودنامه(فرهنگ الفبايي مهدويت )، مجتبي تونه اي ، انتشارات مشهور ، چاپ . آغاز مقاله ايران شناسي اين هفته بااين جملات به تنهايي كافي است كه حس كنجكاوي رابرانگيزد وسؤالاتي ازاين دست رادرذهن جرقه بزند: مشخصات سپاه سفياني چيست؟ استخر دركجا واقع است؟ آن سپاه واين شهر چگونه با دوران ظهور ولي عصر (ع) مرتبط اند؟ مشخصه هاي جنبش سفياني علي الكوراني دركتاب " عصرظهور كه مهدي حقي آن را ترجمه كرده است بعداز ذكر سيماي كلي دوران ظهور ونقش رومي ها ، ترك ها، يهوديان وعرب ها دردوران ظهور به حوادث شام وجنبش سفياني مي رسد . الكوراني با ذكرروايات سفياني را دشمن سرسخت ورودرروي حضرت قائم آل محمد صلوات الله عليهم اجمعين معرفي ميكند وخروج سفياني رااز وعده هاي حتمي خداوند مي داند . درصفحه 127همين كتاب به نقل از امام باقر(ع) آمده است :« سه گروه اصهب ، ابقع وسفياني درشام درگير شوند . سفياني باابقع جنگيده واورا باهمراهانش به هلاكت رساند سپس اصهب رانابود كند . تمام تلاش سفياني اين است كه به عراق روي آورد . سپاه اوبه قرقيسيا كه رسد صدهزار تن از ستمگران كشته شوند . آنگاه سفياني سپاهي به كوفه فرستد كه تعداد آن به هفتاد هزار نفر مي رسد اومردم كوفه رااسير يامصلوب ويابه قتل رساند.» ازابن عباس روايت شده : سفياني خروج كند ودست به كشتارزند اوشكم زنان رابدرد واطفال رادرديگ هاي بزرگ بجوشاند. امام صادق (ع) فرموده: ابوسفيان به جنگ پيامبربرخاست ومعاويه به جنگ علي بن ابي طالب رفت ويزيد پسر معويه به نبرد باحسين بن علي (ع) پرداخت وسفياني به مصاف باقائم برخيزد(بحار 52/190). روي نهادن سفياني به كوفه براي سركوب اهل خراسان است. چنانچه روايتي اين رويدادرابازگو مي كند: سواران سفياني به جستجوي اهل خراسان مي آيند وشيعيان آل پيامبر(ص) رادركوفه مي كشند آن گاه اهل خراسان درجستجوي حضرت مهدي بيرون مي آيند. امام باقر به جابرجعفي افزوده است : درآن هنگام پرچم هايي ازخراسان ظاهرشده وبه سرعت حركت كنند . عده اي ازاصحاب حضرت قائم (ع) همراه آنانند. سپاه خراساني هاشمي همان مردخراساني است كه فرماندهي نيروهاي ايراني رابرعهده دارد وچون حضرت ولي عصر قائم آل محمد عجل الله تعالي فرجه درمكه ظهوركند گروهي راجهت بيعت به سوي اوگسيل خواهدداشت. رويارويي سپاه حق وباطل يكي از محل هايي كه دراخبار مؤثق به عنوان جايگاه رويارويي سپاه امام مهدي باسپاه يكپارچه سفياني برده مي شود «دروازه استخر» است . صاحب " عصرظهور" مي گويد: برخي ازروايات تنها ازنبرد دروازه استخر سخن مي گويند وآن رابه عنوان جنگي بزرگ ميان نيروهاي سفياني وحضرت مهدي (ع) توصيف مي كنند . دوروايت ديگر محل گردآمدن نيروهاي ايراني رامنطقه « بيضاء استخر» معين مي كنند يعني منطقه اي سفيد رنگ درشهر استخر كه به نظر مي رسد همان بلندي هاي نزديك مسجدسليمان باشد وبه كوه « سفيد» معروف است . استخر شهري قديمي درجنوب ايران است كه قبل از اسلام ، آباد وپايتخت بوده وآثار آن هنوز درنزديكي شهر نفت خيز «مسجدسليمان» ديده مي شود . نقل شده كه شهر استخر راحضرت سليمان بنا نمود وفصل زمستان رادرآنجا سپري مي كرده است وگويا مسجد سليمان ، مسجدي بوده كه حضرت سليمان ( ع) آن راساخته است». صاحب اين قلم درخصوص نظر علي الكوراني دررابطه با صحت تطابق بلندي هاي نزديك مسجد سليمان با محل گردآمدن نيروهاي ايراني اتفاق نظر ندارد ولي بااين گفته كه استخر شهري قديمي درجنوب ايران است مؤافق مي باشد. ضمن اينكه درمركز شهر استخر مرودشت، مسجدي وجودارد كه محرابش درسال 1936 پيداشده است . دليل ابطال نظرالكوراني نويسنده « عصرظهور» منطقه « بيضاء استخر» يعني منطقه سفيد رنگ راباعنايت به بلندي هاي مسجد سليمان كه كوه سفيد ناميده مي شود رامحلي دانسته است كه نبرد سپاه حضرت مهدي عليه الصلوه والسلام درآن جا اتفاق مي افتد وسپاه سفياني شكست مي خورد . ناگفته پيداست كه عامل سفيدي تنها حلقه اتصال برداشت الكوراني است وتنها رشتهاي است كه دردست دارد. درحالي كه سقيدي درآثار هخامنشي مودشت ريشه دارتر و پردوام تراست . به عبارت ديگر سنگ هاي سفيد مرمر پاسارگاد ونقش رستم وغيره خلاف آن را بيان مي نمايد. مطلب دكتر عبدالعظيم رضايي را( صفحه 148 كتاب تخت جمشيد ) باهم از نظر مي گذرانيم : يكي ا زپيچيدگيهاي بزرگ ساختمان بزرگ پاسارگاد كه پيوسته مورد باريك بيني وگفت وگو وكنجكاوي باستان شناسان ودلبستگان قرار گرفته اين بود كه سنگ هاي سفيد مرمر مانند به كاررفته دركاخ هاي پاسارگاد وكعبه زرتشت ( نقش رستم ) وتخت گوهر وساختمان سنگي پيداشده درسه كيلومتري باختر تخت جمشيد وديگر كوشك ها وديستك [ ساختمان] هايي كه باسنگ هاي گرانبها ي دوروبر تخت جمشيد ونقش رستم وشهر تاريخي استخر وپاسارگاد بنا گرديده ، چه آن هايي كه پي درپي پيداشده وياآن هايي كه درزير خروارها خاك مرودشت وخفرك به خاك سپرده شده وپنهان مي باشد ازكجا آورده شده است ، زيرا ازكوه هاي نزديك اين نشانه ها هيچ رگه اي كه داراي سنگ سپيد به آن رنگ وپايداري باشد پديدار نيست ، خوشبختانه اين راز پوشيده از زمستان سال 1334خورشيدي برنشان كاوش هاي يكي از ازكاركنان بنگاه علمي تخت جمشيد ، آقاي مراد برزو دركوه هاي سيوند پيداورخنه هايي بسيار ازسنگ سپيد وسياه دركوه شمالي سيوند نامبردار به تنب كرم ( كوه الماسي بري) وسنگ هاي سپيد گرانبهايي كه ازكوه بريده شده وياجداوآماده بردن است ديده شد ... كارگاه برش سنگ درميانه كوه شمالي سيوند به بلندي /150مترقرارگرفته وتا روستاي سيوند درمرز سه كيلومترجدايي دارد كه بايد به وسيله اسب ياپياده به آن جا رفت ، زيرا رودخانه سيوند (پلوار) از گذراتومبيل جلو مي گيرد...». موقعيت شهر استخر درپنج كيلومتري تخت جمشيد ، شهراستخر معروف به «تخت طاووس» كه تاپايان پادشاهي شاهان ساساني ازآبادترين وبزرگترين شهرهاي ايران باستان بوده بي سروصدا سردر زير خاك فروبرده است . اصطخري گويد: جاب كنوني شهراستخر آب راكدي بود . اردشير چون نذركرده بود درجايي كه بردشمن خودپيروز گردد شهري بسازدوچون بريكي ازدشمنان خود درهمين جاپيروز گرديد دستورداد آب آن راكندن كانال بخشكانند وشهررتدرآن جايگاه بسازند . درتاريخ طبري بااشاره به تصرف استخرآمده : اولين بار استخر درزمان عمربن خطاب توسط عثمان بن ابي العاص تسخير شد. پيوستگي هاي تاريخي باساير آثار دكتر كاميار عبدي گفته است: هنگامي كه موقعيت آثار ومحوطه هاي عيلامي ، هخامنشي ، ساساني واسلامي دشت مرودشت همچون تخت جمشيد ، تخت گوهر ، نقش رستم ونقش رجب راكه درمربعي 5در5كيلومتر قرارگرفته اند مروركنيم درمي يابيم كه اين مجموعه كهن ارتباط زنجيره واري دارد وبسان يك «پازل تاريخي » همچون مجموعه بازار وميدان نقش جهان اصفهان درارتباط تنگاتنگ بايكديگر است اما چون زمان بسياري برآن گذشته ، روابط ميان مجموعه به سادگي قابل شناسايي وردگيري نيست ونيازمند انجام پژوهش هاي دقيق وگسترده است . نقش برجسته عيلامي نقش رستم ، مجموعه آثار تخت جمشيد ، بناي ناتمام تخت گوهر، آرامگاه هاي شاهنشاهان بزرگ هخامنشي ونقوش برجسته شاهنشاهان ساساني درنقش رستم ( كه خودكوهي مقدس است) وآثار ساساني شهراستخر همه ازوجود تحرك وجنب وجوش فراوان دردوره هاي عيلامي ، هخامنشي ، ساساني واسلامي دراين مربع 5در6 كيلومتر حكايت دارد. برچسبها: شهر, شهری آرمانی, استخر, محرم فرزانه [ دوشنبه یکم مهر ۱۳۹۲ ] [ 14:0 ] [ moharramfarzaneh ]
|
|
[قالب وبلاگ : تمزها] [Weblog Themes By : themzha.com] |